Эргэх холбоог бэхжүүлэгч М.Энэбиш
Орон нутагт хэрэгжиж буй төсөл бүр өөр зорилготой, өөрийн үнэт зүйлстэй бөгөөд түүнийгээ дагаж нийгмийн сэтгэл зүй, иргэдийн оролцоо дэмжлэг ч өөр байдаг. Сүхбаатар аймгийн Насан туршийн суралцахуйн төвийн захирал М.Энэбиш бол “Хүүхдийг Ивээх Сан”-гийн хэрэгжүүлж буй “Орон нутгийн өсвөр үеийнхэнд хувь хүний ур чадвар, энтерпренершип боловсрол олгох” төсөл хэрэгжих зорилтот газрын нэгээр Сүхбаатар аймаг сонгогдоход хамгийн талархалтай хүлээж авсан хүний нэг. Тэрээр төсөл анх хэрэгжсэн цагаас эхлэн одоог хүртэл Төслийн аймгийн зөвлөлийн Хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хариуцсан гишүүний үүргийг өөрийн үндсэн ажлын нэгэн хэсэг болгон биелүүлж яваа юм.
Хяналт, шинжилгээ, үнэлгээ хариуцсан гишүүний хувьд төслийн үйл ажиллагааны хэрэгжилтийн үр дүн, чанар, зорилгодоо нийцэж, цаг хугацаандаа явагдаж байгаа эсэх, бичил санхүүжилт авсан багуудын худалдан авалт, үйл ажиллагаанд хяналт тавин ажиллах үүрэгтэй. Тэрээр санхүүжилт авч, буй хүүхэд, залуусын баг төслөө хэрэгжүүлэх зургаан сарын хугацаанд уулзалт, ярилцлага зохион байгуулж, төслийн үр дүн, хэрэгжилтийн явцад анхаарах зүйлсээр санал бодлоо солилцдог аж. Одоогоор өөрийн хариуцсан долоон бичил төслийн 28 хүүхэд, залууст зөвлөгөө, дэмжлэг үзүүлж байна. М.Энэбиш нийгмийн болон хүний хөгжилд хувь нэмрээ оруулах чин хүсэлтэй, хүүхдийг хайрлах сэтгэлтэй нэгэн.
Тэрээр өнгөрсөн хугацаанд өөрийн гэсэн ажлын арга барилтай болсон талаараа “Төслийн аймгийн зөвлөлийн Хяналт, шинжилгээ, үнэлгээ хариуцсан мэргэжилтэн гэдэг нэрээс хүүхдүүд сүрдэж, чөлөөтэй ярьж чадахгүй, асуултад үнэн зөвөөр хариулахгүй байх зэрэг бэрхшээлүүд тулгардаг. Тиймээс хүүхдүүдтэйгээ аль болох илэн далангүй өөрсдийнх нь сонирхдог сэдвээр нэг түвшнээс нөхөрсөг байдлаар ярилцахаас эхэлдэг. Ингэснээр тэд илүү нээлттэй ярилцаж, мониторинг хариуцсан гишүүний хувьд бичил төслийн хэрэгжилтийн бодит байдалтай танилцан, газар дээр нь дэмжлэг үзүүлж, зөвлөгөө өгөхөд дөхөм болдог. Түүнчлэн мониторинг хийх явцдаа тэднээс асуух, заах зааварлахаасаа илүү, тэднийг сонсож, хооронд нь хэлэлцүүлэг өрнүүлэх байдлаар явуулж, өөрсдөөр нь шийдлийг гаргуулахыг хичээдэг. Энэ бол ирээдүйд ажлаа төлөвлөдөг, асуудлаа тодорхойлдог, шийдэл олдог, үр дүн хариуцлагаа хүлээж чаддаг жинхэнэ энтрепренер болгох нэг хэлбэр гэдэгт найддаг” хэмээн сэтгэгдлээ хуваалцлаа. Түүний ажлын үр дүн нь хуваарьт хугацаанд гурван удаа мониторинг хийснээр гардаггүй тул хүүхдүүдтэйгээ багш шавь, найз нөхрийн хэмжээнд дотно танилцаж, сургууль дээр зохион байгуулагдах чухал арга хэмжээнд зочлох үеэрээ уулзах, аль нэг газар таарсан тохиолдолд төслийн тухай товч ярилцах, орон нутагтаа бичил төслийн нь болон бүтээгдэхүүний сурталчилгаа хийж, байгууллага, хүмүүстэй холбож өгөх зэргээр байнгын эргэх холбоотой ажилладаг. Бичил төсөл хэрэгжүүлж байгаа хүүхэд, залуусын бүтээгдэхүүн, үйл ажиллагааг үе тэнгийнхэнд нь түгээн дэлгэрүүлэхэд бусад хүүхэд, залуус маш ихээр урам авч өөрсдийн мөрөөдлөө зорилго болгон урагшлахад сэдэлждэг байна.
Түүний өөр нэг үүрэг бол “Бичил төслийн шалгаруулалт”-ын комиссын гишүүнээр ажиллах. Өөрөөр хэлбэл бичил төслийн шалгаруулах шатнаас эхлэн, төслөө хэрэгжүүлж дуустал хүүхэд залуустай хамтарч ажилладаг. Сүхбаатар аймгийн хэмжээнд нийт 6 удаагийн бичил төслийн шалгаруулалт зохион байгуулагдаж, 435 хүүхэд, залуус 98 бичил төслөөр оролцсоноос М.Энэбиш таван удаагийн шалгаруулалтад 382 хүүхэд залуусын, 84 бичил төсөлд шүүгчээр ажилласан байна.
Бичил төслийн шалгаруулалтын зорилго нь хүүхэд залууст сургалтаас олж авсан хувь хуний ур чадвар болон энтрепренершипийн мэдлэгээ практик дээр туршиж хэрэгжүүлэх (багаар ажиллах, багийн гишүүд болон санхүүжүүлэгч байгууллагын өмнө үүрэг хариуцлага хүлээж сурах, эрсдэл тооцоолох, төсөв, төлөвлөгөөний дагуу хэрэгжүүлэх, шинийг санаачилж бүтээлч сэтгэхүйгээ, хөгжүүлэх боломжийг олж харах г.м) тэр дундаа орон нутгийн нөөц бололцоогоо танин нээж, орон нутагтаа болон сургуульдаа хэрэгцээ шаардлагатай, хэрэгжүүлж болохуйц шинэлэг бизнесийн санаа хөгжүүлэхэд оршдог.
М.Энэбиш:Орон нутагт хэрэгжиж буй ийм сайхан төслийн нэг хэсэг болж, хүүхэд, залуусынхаа хөгжилд дэм тус болон нутаг орныхоо ирээдүйд өөрийн гэсэн хувь нэмрээ оруулж байгаадаа их баяртай байна. Зөвхөн хүүхэд, залуусын хөгжил төлөвшилд хувь нэмрээ оруулах төдийгүй өөрөө энэхүү төслийн хэрэгжилтийн явцад маш их зүйлийг шинээр сурч хөгжиж, туршлага хуримтлуулж урам зоригтой ажиллаж байгаадаа сэтгэл хангалуун байдаг. Төсөл хэрэгжүүлэгч Хүүхдийг Ивээх Сан болон төслийн багийн хамт олонд талархлаа илэрхийлье.